İzmir' in 15 Mayıs 1919' da Yunanlılar tarafından işgal edilmesinin duyulması ülke genelinde büyük bir infiale sebep oldu.
İşgale karsı ilk büyük tepki Denizli' den geldi. Denizli Müftüsü Ahmet Hulusi Efendi işgalin gerçekleştiği günün sabahı erkenden ( işgalden yaklaşık 4,5 saat sonra) harekete geçti.
Belediye tellalı Deli Mahmut ve para ile tutulan diğer tellallar halkın müftülük önünde toplanmasını istediler. Cami imamlarına da haber gönderildi ve sabah namazını kıldıktan sonra cemaatleri ile beraber belediye önüne gelmeleri istendi.
Müftü Ahmet Hulusi Efendi tekbirlerle birlikte Ulu Camide bulunan sancağı alıp belediye meydanına doğru yürüdü.
Halkta aynı meydanda toplanmaya başladı. Nihayet Müftü Ahmet Hulusi burada halka heyecanlı bir konuşma yaptı ve konuşmasında halka özetle söyle hitap ediyordu:
"Muhterem Denizlililer!... Bugün sabahın erken saatlerinde İzmir, Yunanlılar tarafından işgal edilmiştir. Bu tecavüze karşı hareketsiz kalmak,din ve devlete ihanettir. Vatana karşı işlenecek suçların Allah ve tarih önünde affı imkânsızdır. Cihat, tam manasıyla teşekkül etmiş dini farize olarak karşımızdadır. Hemşehrilerim, karşımıza çıkarılan dünkü tebaamız Yunan’a biz mağlup olmadık. Onlar, öteki düşmanlarımızın vasıtasıdır. Yunan’ın bir Türk beldesini ellerine geçirmesinin ne manaya geldiğini, İzmir de şu birkaç saat içinde meydana gelen cinayetler gösteriyor. Silahımız olmayabilir, topsuz-tüfeksiz sapan taşları ile düşmanın karşısına çıkacağız. Bu uğurda canını verenler şehit, kalanlar gazidir. Bu mutlak olarak cihadı- mukaddestir. Sizlere vatanımızı düşmana teslim etmeden başka çaremizin olmadığını söyleyenler, düşman esareti altında olanlardır. Onlar irade ve kararlarına sahip değildirler. Bu vaziyette onların emri ve fetvası aklen ve dinen caiz, makbul ve muteber değildir. Meşru olan vatan müdafaası ve istiklal uğrunda cihaddır. Korkmayınız… Ümitsiz olmayınız... Bu sancağın altında toplanınız ve mücadeleye hazırlanınız. Ben müftünüz olarak Cihad-ı Mukaddes Fetvasını ilan ve tebliğ ediyorum."
Böylece Anadolu'da ilk defa halkın silaha sarılmasının farz olduğu ile ilgili fetva da verilmiş oluyordu.
Bu miting Denizli'de ve çevre ilçelerde etkisini hemen gösterdi.
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Kaynak: "BELGELER IŞIĞINDA ÇAL TARİHİ" / İbrahim Balık - Çal Belediyesi Kültür hizmeti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder